پارگی کلیه ، علائم ، علل ، تشخیص و درمان آن چیست؟
پارگی کلیه چیست؟
پارگی کلیه آسیبی است که در آن پارگی در بافت کلیه ممکن است منجر به خونریزی یا نشت ادرار در حفره شکم شود و کلیه های آسیب دیده همچنین می توانند خون را در ادرار ایجاد کنند. پارگی کلیه می توانند از آسیب های ناخواسته یا نفوذی ناشی شود.
دو کلیه در بدن وجود دارد که هر روز برای تنظیم ترکیب خون، تعادل مایع و الکترولیتی، تقریبا ۴۰۰ گالن خون را فیلتر می کنند و از طریق ادرار دفع می کنند. در موارد محدودیت، ما می توانیم با یک کلیه کار کنیم.
کلیه ها به شکل لوبیا هستند و به سمت پشت شکم در هر دو طرف بدن، درست زیر دیافراگم و قفسه سینه قرار دارند. هر کلیه از واحدهایی هایی تشکیل شده که به صورت جداگانه کار می کنند تا ادرار را به یک مرکز جمع آوری مرکزی بسپارند و اگر یک واحد آسیب دیده باشد، دیگری هنوز می تواند کار کند.
جریان بزرگی از خون به کلیه ها وارد می شود و سیاهرگ های بزرگ ، خون را خارج می کنند. ادرار از کلیه خارج می شود و از طریق حالب به مثانه منتقل می شود.
علائم پارگی کلیه
نشانه های متعددی از بروز پارگی کلیه وجود دارد:
- درد در پهلو – پشت و هر دو جناح پهلو
- کبودی در پهلو
- درد هنگام لمس عضو
- سرگیجه
- فشار خون پایین – بالاترین شماره زیر ۹۰
خون در ادرار یک نشانه و گواهی از آسیب کلیه است، اما ممکن است که آسیب کلیوی وجود داشته باشد ولی خون را در ادرار مشاهده نکنید و خون ممکن است به صورت میکروسکوپی باشد.
علل پارگی کلیه
پارگی های کلیه می توانند از آسیب های ناگهانی رخ دهند، زمانی که بدن با جسمی برخورد می کند که به بدن وارد نمی شود (مثل یک سنگ). با این حال، آنها همچنین می توانند از ضربه تهاجمی رخ دهند، که این زمانی است که جسم وارد بدن می شود (مثل یک تیر).
اکثراً (چهار نفر از پنج نفر) پارگی کلیه ناشی از آسیب های ناگهانی مانند حوادث و تصادف یا سقوط اتومبیل می باشند. برخی از آسیب های کلیه می توانند از طریق آسیبهای نفوذی مانند ضربه چاقو و تیراندازی ایجاد شوند.
تشخیص پارگی کلیه
آسیب های کلیه توسط پنج درجه طبقه بندی می شوند. هر درجه نشان دهنده افزایش شدت آسیب است.
- یک خون مردگی کوچک (کبودی) بر روی کلیه. این درجه نیاز به جراحی ندارد و می تواند به آسانی در بخش اورژانس بهبود یابد. خبر خوب این است که این صدمات معمولا بدون درمان بهبود می یابند.
- جراحت کلیه با عمق کوچکتر از ۱ سانتیمتر. این نوع جراحت کلیه خونریزی می کند و به خون مردگی کوچک در خارج از کلیه تبدیل می شود. این جراحات به اندازه کافی عمیق نیستند تا بتوانند بر روی واحدهای کلیه که ادرار جمع آوری می کنند تأثیر بگذارد، بنابراین بسیار بعید است که خون در ادرار وجود داشته باشد.
- جراحت کلیه با عمق بیش از ۱ سانتیمتر . عمیق است، اما به اندازه کافی عمیق نیست که بر روی جمع آوری ادرار تاثیر بگذارد. همانطور که در پارگی کلیه درجه ۲ میبینید، این بسیار بعید است که باعث ایجاد خون در ادرار شود.
- جراحت کلیه به اندازه کافی عمیق است که بر روی جمع آوری ادرار و یا عروق کلیه (مانند حالب) تاثیر می گذارد. خونريزي از پارگی كليه درجه ۴ به خودي محدود خواهد بود، به اين معني كه خون مردگی به نقطه اي میرسد که افزایش آن متوقف خواهد شد. ادرار می تواند از کلیه نشت کند و به بافت اطراف کلیه پاره شده درجه ۴ نشت کند.
- شکستگی کلیه . در آسیب درجه ۵، شکستگی های بزرگ بافت کلیه یا عروق باعث خونریزی گسترده ای در اطراف و در کلیه می شود. ضایعات کلیوی درجه ۵ تقریبا همیشه نیاز به جراحی دارد و اغلب نیاز به حذف کلیه مجروح شده است.
برای تشخیص آسیب کلیه، پزشک در بخش اورژانس ممکن است آزمایشات آزمایشگاهی و سی تی اسکن را انجام دهد.
معاینه بالینی بهترین ابزار برای جمع آوری گزارشی از حال بیمار است و همچنین تعیین اینکه آیا خون در ادرار وجود دارد یا نه.
اگر خون در ادرار نباشد، پزشک ممکن است که پیشنهاد آزمایش ادرار جهت بررسی خونریزی میکروسکوپی دهد.
درمان پارگی کلیه
اگر در معرض جراحت کلیه هستید، باید به بخش اورژانس مراجعه کنید تا ارزیابی شود. اگر احساس سرگیجه یا ضعف دارید، به جای اینکه خود به بیمارستان بروید ، با شماره اورژانس تماس بگیرید. در بخش اورژانس، درمان به طور کامل به شدت آسیب بستگی دارد.
در بیشتر موارد، درجه های ۱-۴ را می توان بدون جراحی مدیریت کرد.
پزشک ممکن است شما را برای ارزیابی به بیمارستان تحویل دهد و به منظور استراحت کامل شما را بستری نماید و علائم حیاتی و همچنین مصرف مایعات و خروجی ادرار را بررسی کند.
کلام آخر
هر گاه خون را در ادرار پس از آسیب و ضربه دیدید، حتی اگربر روی شکم شما چیزی به نظر نمی رسید، شما باید یک دکتر را ببینید. اگر احساس درد در ناحیه پهلو دارید، حساسیت در این ناحیه، یا سرگیجه هنگام ایستادن، باید به دکتر مراجعه کنید (حتی اگر حادثه آسیب دیده چند هفته پیش باشد).
موارد خونریزی تاخیری وجود دارد که می تواند در اثر ضربه به شکم رخ دهد.
خبر خوب با پارگی های جزیی كلیوی و حتی بسیاری از آسیب های درجه ۳ و درجه ۴ این است كه بدن حتی بدون جراحی می تواند خود را نیز درمان كند.
آیا این نوشته برایتان مفید بود؟
8 نظر
سلام و عرض ادب
آقای دکتر
ببخشید که مزاحم شما شدم
بنده پدری ۵۱ ساله دارم که دیابت دارند الان ۶۰ روزه عمل باز کلیه انجام داده به علت این که بالای ۷۰ میل سنگ داشتند .۱۵ روز بعد از عمل که بخیه رو کشید از کلیه ش ادرار ترشح می کرد به قول معروف لیک ادرار دارند و بعد دکتر گفتند باید دبل جی تعبیه بشه ،دبل جی رو هم گذاشتند و تاثیری نداشت تا این که ۱۰ روز پیش دوباره به اتاق عمل رفتن و دوباره برش دادند و بخیه زدند ،دو روز بعد از عمل جراحی دوباره ترشح ادرار شروع شده و میگن باید صبر کرد دوباره به اتاق عمل رفتن و دو تا دبل جی تعبیه شده و باز هم ترشح داخلی داره . حالا مزاحم جنابعالی شدم که بپرسم چه باید کرد ،لطف میکنید جواب دهید خدا خیرتان دهد ،
درود اگر نشت ادراری کنترل نمی شود تعبیه لوله نفروستومی تحت هدایت سی تی اسکن می تواند مفید باشد.
سلام آقای دکتر ممنون میشم ک جواب بدین بنده پسری ۱۷ ساله هستم که چهل روز پیش تصادف کردم با موتور و کلیه سمت چپم دچار پارگی شد و خون ریزی شدیدی داشت و خیلی اوضاع وخیمی داشتم اما توی این ۴۰ روز این پارگی که دیروز سی تی اسکن کردم گفتند که کامل جوش خورده کلیه و عمل نشدم و مشکلی پیش نیومد میخواستم بپرسم الان بعد از ۴۰ روز که گذشته درد خیلی کم سمت کلیه وقتی دست میزارم احساس میشه خیلی کم که گفتن عادیه اما میخواستم بدونم چقدر دیگ استراحت لازمه تا کلا ترمیم بشه کلیه و کی میتونم اجسام سنگین رو بلند کنم یا اینکه بدوعم ۲۰ روز دیگ کافیه برای ترمیم بهتر و انجام این نوع کار ها؟
آرزوی سلامتی برای شما دارم تا دو ماه بعد آسیب، ترمیم کامل صورت می‌گیرد و می توانید به زندگی عادی برگردید.
سلام و خسته نباشید به اقای دکتر کرمی…پسرم ۱۸ سالشه تقریبا ۷ ماه پیش تصادف داشته کلیه راستش ترکیده دکترا تشخیص دادند که درجه ۴ هست پارگیش…بعد این مدت رفتیم سی تی اسکن و تصویر برداری هسته ای …جواب گفتن که دو سوم کلیه از کار افتاده فقط یک سوم کلیه اونم انتهایی کار میکنه…ایا احتمالش هست پسرم کلیش بعدا خوب بشه یا نه همینجوری میمونه…آیا بعد ۷ ماه کلیه پسرم بازم خطر ساز هست؟ ممنون میشم راهنماییم کنین ..سپاس از لطفتون
درود اسکن هسته میزان دقیق عملکرد را نشان می دهد متاسفانه کاهش عملکرد قابل برگشت نیست ولی بقیه بافت باقیمانده جبرانی بزرگتر شده و عملکرد بافت از بین رفته را انجام می دهند.
سلام و خسته نباشید من از دیشب بعد از تمرین احساس درد خفیف و متوسط در پهلوی و کمر سمت راست دارم تا به حال خون در ادرار و کبودی را مشاهده نکرده ام به نظر شما احتمال آسیب به کلیه و روده وجود دارد یا به دلیل کوفتگی این اتفاق افتاده است ممنون میشم راهنمایی کنید 🙏
درود بیشتر مربوط به اسپاسم و انقباض عضلات است.