برای داشتن مثانه سالم چه باید کرد؟
چه زمانی به دستشویی میروید؟
وقتی از خانه خارج میشوید از خودتان میپرسید:
“حالا به دستشویی بروم یا اینکه وقتی به مقصد رسیدم؟”
اینها سوالاتی است که ممکن است خیلی روزها شما هم با آنها سروکار پیدا کنید، اما بهترین پاسخ این سوال چیست؟
دکتر الیزابت فارل، متخصص زنان و عضو مرکز پژوهش سلامت زنان در جین هیل در این مورد میگوید:
“خیلی مهم است که بگذارید مثانه شما عملکرد طبیعی خودش را داشته باشد.”
شما زمانی باید به دستشویی بروید که مثانهتان به شما علامت داده باشد.
شاید فکر کنید مراجعه پیاپی به دستشویی و خالی کردن مثانه به دفعات زیاد باعث بهبود عملکرد کلیهها و مثانه شما میشود.
اما دکتر فارل میگوید این تفکر که تفکر بسیاری از مردم جامعه است، درست نیست:
“اگر به کرات و به فواصل کوتاه دستشویی بروید و ادرار کنید یعنی نگذارید که مثانهتان پر شود، درنهایت اینگونه خواهد شد که با پرشدن اندک مثانه نیاز به مراجعه به دستشویی را حس خواهید کرد.”
هم کودکان، هم تازه مادرها ، برای داشتن مثانه سالم توجه کنند :
در مجموع باید بدانید فقط وقتی باید به دستشویی بروید که کاملا نیاز به آن را حس میکنید.
دکتر فارل میگوید که این موضوع و این قانون در مورد زنان تازه مادر شده و کودکان هم صادق است.
این پزشک میگوید: «والدین معمولا به کودکانی که تازه مشغول فراگیری تنها به دستشویی رفتن هستند میگویند که قبل از آنکه احساس ضرورت کنند به دستشویی بروند، اما این کار اشتباه است زیرا باعث میشود کودکان بارها بیدلیل به دستشویی بروند و حتی گاه مثانه آنها حالت معمول عملکرد خود را از دست بدهد.
در مورد زنان تازه مادر شده باید گفت که آنها هم تنها وقتی مثانهشان پر است باید برای ادرار کردن اقدام کنند، اینگونه آنها عضلات مثانه و عضلات کف لگن خود را تمرین میدهند و کنترل مناسبی روی این عضلات پیدا میکنند.»
زنان تنها پس از آنکه مثانهشان پر شد باید به دستشویی بروند، اصلا به این معنا نیست که باید صبر کنند تا مثانهشان حتی بیشتر از حدمعمول پر شود، در واقع این رفتار به مثانه ضرر میرساند.
اینکه حتی بعد از علامت دادن مثانه ادرار را تخلیه نکنیم و همهچیز را به لحظه آخر واگذار کنیم باعث میشود مثانه خاصیت اتساع و قدرت عضلانی و توان انقباضی مناسب خود را از دست بدهد .
درچنین وضعیتی احتمال ابتلای مثانه به عفونت و احتمال بروز عفونتهای دستگاه تناسلی هم بالا میرود.
اگر این رفتار ادامه پیدا کند ممکن است فرد دچار بیاختیاری ادراری شود یا اینکه تخلیه مثانه او به طور کامل به زمان بسیار بیشتری از حد معمول نیاز داشته باشد.»
این موقع حتما به دستشویی بروید
یکی از تذکرات دکتر فارل برای خانمهای متاهل این است:
“زنان حتما بعد از نزدیکی با همسران خود باید ادرار کنند زیرا این کار احتمال ابتلا به عفونتهای دستگاه تناسلی را کاهش میدهد.”
اینجا دیگر بحث پر شدن مثانه نیست، مسئله این است که ادرار کردن پس از ارتباط زناشویی باعث میشود مثانه خالی شود و تمام باکتریهایی که در مجرای ادراری و اورترای این زنان جمع شده است شسته شود و درنتیجه احتمال بالا رفتن آنها از دستگاه تناسلی و بروز عفونت تناسلی در زنان کاهش یابد.»
ورزشهای نجاتبخش
یکی از نگرانیهای معمول انسانها این است که در ساعات پیشرو نتوانند دستشویی مناسبی پیدا کنند.
چنین تفکری میتواند باعث مراجعه مکرر و بیدلیل به دستشویی در زمانی که مثانه هنوز پر نشده شود.
درچنین وضعیتی احتمال ابتلا به بیاختیاری ادراری و دفع قطرهای ادرار هم افزایش مییابد.
در زنان، بیشترین موارد بیاختیاری ادراری، ناشی از روند طبیعی پیر شدن و ایجاد مشکل در عملکرد اعضای مختلف دستگاه دفع ادرار است، اما در زنان باردار و تازه مادر شده هم موارد زیادی از بیاختیاری نسبی تا کامل ادراری دیده میشود.
پزشکان متخصص زنان و اورولوژی معتقدند که برای زنان مسن مبتلا به بیاختیاری، بهترین عمل تمرین دادن عضلات کف لگن و انجام ورزشهای خاص برای افزایش کنترل روی عملکرد مثانه است.
درمورد زنان باردار و تازه مادر شده هم این ورزشها به همراه زمان، میتواند مشکل را حل کند.
دکتر کارول در مورد ورزشهای مناسب برای کنترل مثانه میگوید:
“متاسفانه بسیاری از زنان بدون داشتن اطلاع کافی از این ورزشها به انجام آنها اقدام میکنند که این میتواند مشکل آنها را بیشتر کند. بهترین کار این است که به یک فیزیوتراپ تعلیمدیده در این زمینه مراجعه کنید و تمرینات ورزشی را به طور صحیح از او یاد بگیرید و پس از انجام تمرینات زیرنظر او و مشخص شدن انجام صحیح، آنها را بهتنهایی انجام دهید.”
۳ توصیه برای تمام سنین برای داشتن مثانه
اما برای داشتن مثانه سالم چه باید کرد؟ حتی جوانان هم بدانند که اگر میخواهند در آینده مثانه سالمی داشته باشند باید نکاتی را درنظر بگیرند؛
این نکات عبارتند از:
۱- هرروز حدود ۱.۵ تا ۲ لیتر آب بنوشید.
۲- مصرف نوشیدنیهای حاوی کافئین را کاهش دهید (مثل چای، قهوه، شکلات داغ و نوشیدنیهای انرژیزا)
۳- ورزشهای مخصوص عضلات کف لگن را به طرز صحیح یاد بگیرید و آنها را گاه به گاه انجام دهید؛ حتی اگر دچار مشکل نیستید.