رژیم غذایی و پیشگیری از سنگ کلیه

Urology Karami
کلیه, مقالات اورولوژی
۱۴۰۰/۰۴/۰۶
۲ تیر ۱۴۰۳

اگر سنگ کلیه دارید ، ممکن است لازم باشد یک برنامه و رژیم غذایی خاص را دنبال کنید. ابتدا پزشک اورولوژیست شما آزمایش خون و ادرار را تجویز می کند تا بفهمد که چه نوع عوامل خطرزا دارید. سپس متخصص تغذیه در مورد تغییر رژیم غذایی و درمان دارویی که برای جلوگیری از بازگشت سنگ کلیه نیاز دارید ، به شما می گوید.

سپس با مشاوره با یک متخصص تغذیه می توانید تغییرات لازم را در برنامه غذایی و سبک زندگی خود ایجاد کنید.

سنگ کلیه چیست؟

سنگ کلیه توده سفتی است که از بلور و املاح موجود در ادرار تشکیل می شود. برای اکثر افراد ، مواد شیمیایی طبیعی موجود در ادرار مانع از ایجاد سنگ و ایجاد مشکل می شود.

برای آشنایی بیشتر با سنگ کلیه مطالعه مقاله زیر توصیه می شود :
سنگ کلیه ، علت ، تشخیص و درمان آن چیست ؟

آیا همه سنگ کلیه ها یکسان هستند؟

نه. متداول ترین انواع سنگ کلیه ، سنگ های کلسیم و به دنبال آن سنگ های اسید اوریک است. تغییرات در رژیم غذایی و معالجه پزشکی بر اساس نوع سنگ برای جلوگیری از بازگشت آنها صورت می گیرد.

مهمترین عوامل جلوگیری از ایجاد سنگ کلیه چیست؟

نوشیدن آب

یکی از بهترین کارهایی که می توانید برای جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه انجام دهید نوشیدن مقدار زیادی آب در روز است. این به شما کمک می کند تا مرتباً ادرار کنید تا از تجمع کلسیم یا اسید اوریک جلوگیری شود.

عرق خود را دست کم نگیرید!

سونا ، یوگای گرم و ورزش های سنگین ممکن است برای سلامتی مفید باشد ، اما همچنین ممکن است منجر به ایجاد سنگ کلیه شود. چرا؟ زیرا از دست دادن آب از طریق تعریق چه به دلیل این فعالیت ها و چه فقط گرمای تابستان ممکن است منجر به تولید ادرار کمتری شود. هرچه بیشتر عرق کنید ، ادرار کمتری خواهید داشت که باعث می شود مواد معدنی سنگ ساز در کلیه ها و مجاری ادرار رسوب کنند.

هیدراته شدن با آب

به خصوص هنگام انجام ورزش یا فعالیت هایی که باعث تعریق زیاد می شود ، حتماً به خوبی هیدراته و سیراب باشید. برای تولید مقدار کافی ادرار باید روزانه ۲-۳ لیتر مایع یا ۸-۱۲ فنجان آب بنوشید. با یک متخصص بهداشت در مورد میزان آب مناسب بدن شما صحبت کنید. سعی کنید از نوشیدن نوشابه های گازدار (به ویژه آنهایی که مقادیر زیادی فروکتوز دارند) ، چای سرد شیرین و آب گریپ فروت خودداری کنید.

تماشای ویدیو زیر در جهت پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه توصیه می گردد:
ویدیو: چگونه از وقوع سنگ کلیه پیشگیری کنیم؟

چه نوع برنامه غذایی برای جلوگیری از سنگ کلیه توصیه می شود؟

هیچ برنامه غذایی واحدی برای پیشگیری از انواع سنگ کلیه وجود ندارد. بیشتر توصیه های رژیم غذایی بر اساس انواع سنگ ها است و برای هر فرد به صورت جداگانه تنظیم می شود.

۱. سنگهای اگزالات کلسیم: رایج ترین سنگها

اگزالات به طور طبیعی در بسیاری از غذاها از جمله میوه ها و سبزیجات ، آجیل و دانه ها ، غلات ، حبوبات و حتی شکلات و چای یافت می شود. برخی از نمونه غذاهایی که دارای مقادیر زیادی اگزالات هستند عبارتند از: بادام زمینی ، ریواس ، اسفناج ، چغندر ، شکلات و سیب زمینی. محدودیت در مصرف این مواد غذایی ممکن است برای افرادی که سنگهای اگزالات کلسیم تشکیل می دهند که نوع اصلی سنگ کلیه است ، مفید می باشد.

در طول وعده غذایی غذاهای کلسیم مانند شیر ، ماست و مقداری پنیر و غذاهای غنی از اگزالات را با هم بخورید و بنوشید. اگزالات و کلسیم موجود در مواد غذایی احتمالاً قبل از ورود به کلیه ها در معده و روده به یکدیگر متصل می شوند. با این کار احتمال تشکیل سنگ کلیه کمتر می شود.

به احتمال زیاد به دلیل نام و عدم درک درست است که کلسیم را علت اصلی سنگهای اگزالات کلسیم می دانند. یک رژیم غذایی کم کلسیم در واقع احتمال ابتلا به سنگ کلیه را افزایش می دهد.

کلسیم موجود در رژیم غذایی خود را کاهش ندهید. برای کاهش سدیم در رژیم غذایی و جفت کردن غذاهای غنی از کلسیم با غذاهای غنی از اگزالات کار کنید. مصرف کلسیم توصیه شده برای جلوگیری از سنگ های کلسیم ۱۰۰۰-۱۲۰۰ میلی گرم در روز است (می توانید ۳ وعده لبنیات را به همراه وعده های غذایی بخورید تا توصیه را برآورده کنید).

سدیم اضافی باعث می شود که کلسیم بیشتری در ادرار خود از دست دهید. سدیم و کلسیم حمل و نقل یکسانی در کلیه دارند، بنابراین اگر غذاهای دارای سدیم بالا بخورید ، نشت کلسیم در ادرار را افزایش می دهد. بنابراین ، یک رژیم غذایی با سدیم بالا می تواند شانس شما برای ایجاد یک سنگ دیگر را افزایش دهد. شاسان دکر است منابع زیادی از سدیم پنهان مانند غذاهای کنسرو شده یا فرآوری شده تجاری و همچنین فست فودهای تهیه شده در رستوران وجود دارد.

با انتخاب غذاهای کم سدیم که می توانند به کاهش نشت کلسیم در ادرار کمک کنند و همچنین در صورت فشار خون بالا به کنترل فشار خون کمک می کند ، می توانید میزان مصرف سدیم را کاهش دهید.

۲. سنگهای اسید اوریک: سنگ معمول دیگر

گوشت قرمز و صدف دارای مقادیر زیادی از یک ترکیب شیمیایی طبیعی است که به عنوان پورین شناخته می شود. مصرف زیاد پورین منجر به تولید بیشتر اسید اوریک و بار اسیدی بیشتر برای دفع کلیه ها می شود. دفع بیشتر اسید اوریک منجر به اسید بیشتر ادرار می شود. غلظت بالای اسید ادرار باعث ایجاد سنگهای اسید اوریک می شود.

برای جلوگیری از سنگ های اسید اوریک ، غذاهای پر پورین مانند گوشت قرمز ، آبجو / نوشیدنی های الکلی ، خوراک های گوشتی ، ساردین ، آنچو و صدف را کاهش دهید. از یک برنامه غذایی سالم که بیشتر شامل سبزیجات و میوه جات ، غلات سبوس دار و لبنیات کم چرب باشد پیروی کنید. غذاها و نوشیدنی های پر از قند ، به ویژه غذاهایی که دارای شربت ذرت با فروکتوز بالا هستند ، را محدود کنید. الکل را محدود کنید زیرا می تواند سطح اسید اوریک را در خون افزایش دهد و به همین دلیل از رژیم های کوتاه مدت اجتناب کنید. کاهش پروتئین مبتنی بر گوشت حیوانات و مصرف بیشتر میوه ها و سبزیجات به کاهش اسیدیته ادرار کمک می کند و این ممکن است به کاهش احتمال تشکیل سنگ اسید اوریک کمک کند.

جهت مشاهده نحوه تشکیل سنگ کلیه دیدن ویدیو زیر توصیه می شود:
ویدیو : نحوه تشکیل سنگ کلیه و حرکت بسوی حالب و گیر افتادن در ابتدای حالب

آیا مصرف یک مکمل ویتامین یا مواد معدنی به تشکیل سنگ کلیه کمک خواهد کرد یا صدمه ای خواهد دید؟

ویتامین های گروه B که شامل تیامین ، ریبوفلاوین ، نیاسین ، B6 و B12 هستند برای افراد مبتلا به سنگ کلیه مضر نبوده است. در حقیقت ، برخی مطالعات نشان داده اند که B6 در واقع به افرادی که اگزالات ادرار بالایی دارند کمک می کند. با این حال ، بهتر است با مشاوره در مورد بهداشت ویتامین C ، ویتامین D ، روغن کبد ماهی یا سایر مکمل های معدنی حاوی کلسیم با متخصص تغذیه مشورت کنید ، زیرا برخی از مکمل ها می توانند احتمال تشکیل سنگ را در برخی افراد افزایش دهند.

توصیه های رژیم غذایی برای سنگ کلیه

۱- مایعات زیادی بنوشید: ۲-۳ لیتر در روز

این شامل هر نوع مایعی مانند آب ، قهوه و لیموناد است که به اثبات رسیده است به جز آب گریپ فروت و سودا ، یک اثر مفید دارد.
این به تولید ادرار غلیظ کمتر و اطمینان از حجم مناسب ادرار حداقل ۲.۵ لیتر در روز کمک می کند.