عادت هایی که مثانه را تنبل می کنند
مثانه عضوی عضلانی است که وظیفه نگهداری ادرار و انتقال آن به مجرای ادرار را برعهده دارد. به طور معمول ورود حجمی حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ سیسی ادرار به مثانه کافی است تا این عضو فرمان تخلیه را برای مغز صادر کند.
عکس سی تی اسکن در مثانه تنبل که بسیار بزرگ و ناکارآمد شده است.
مثانه نوروژنیک یا عصبی
میدانید که سیستم عصبی بدن در ایجاد احساس پر شدن و همچنین احساس نیاز به دفع ادرار نقش قابل توجهی دارد. هرگونه اختلال در عملکرد مثانه و سیستم عصبی میتواند جسم و زندگی طبیعی فرد را با مشکلات و اختلالات فراوانی مواجه کند. یکی از این اختلالات «مثانه نوروژنیک یا عصبی» است.
متأسفانه بسیاری از بیماریها مانند دیابت، ام اس، پارکینسون و حتی آسیبهای نخاعی میتواند بر عملکرد سیستم عصبی تأثیر بگذارد و سیستم دفع ادرار را مختل کند. اما نکته مهم و قابل توجه این است که همیشه بیماریها و حوادث ما را دچار مشکل مثانه نوروژنیک نمیکند و گاهی عادتهایی ساده و به ظاهر کم اهمیت نیز ما را برای همه عمر دچار این بیماری میکند.
مثانه عصبی موحب آسیب شدید و تورم جدی کلیه شده است.
انواع مثانه عصبی یا نوروژنیک
هرگونه اختلال در عملکرد سیستم عصبی مثانه باعث میشود دفع ادرار بدرستی و در زمان مناسب صورت نگیرد. این اختلال «مثانه نوروژنیک یا عصبی» نامیده میشود که به دو شکل بروز میکند.
مثانه شل Flaccid
مثانه شل «Flaccid» یکی از انواع مثانه عصبی است که در آن عضلات بدرستی منقبض نمیشود و اعصاب با وجود پر بودن آن هیچ پیامی برای تخلیه ادرار به مغز مخابره نمیکند. در چنین شرایطی بیمار با پر شدن بیش از حد ، دچار بیاختیاری ادرار میشود.
مثانه اسپاستیک Spastic
مثانه اسپاستیک «Spastic» نیز نوعی دیگر از مثانه عصبی است که معمولاً به دنبال آسیب طناب نخاعی بالای قوس انعکاسی ایجاد میشود. فرد مبتلا با حداقل حجم مایعات موجود و قبل از پر شدن ظرفیت آن، احساس پری و دفع ادرار دارد. متأسفانه در صورت حاد شدن این وضعیت، بیمار حتی با حدود ۵۰ سی سی ادرار هم دچار دفع بدون کنترل ادرار میشود.
علت بروز مثانه عصبی
مثانه شل معمولاً بهدنبال بروز برخی از بیماریها مانند دیابت، ام اس، پارکینسون، برخی جراحیها در ناحیه کمر و حتی آسیبهای نخاعی ایجاد میشود. اما گاهی با بیمارانی مواجه میشویم که بدون ابتلا به هیچ یک از این بیماریها از این اختلال رنج میبرند.
بررسیها و تحقیقات مستمر نشان داد این بیماران قربانی برخی عادات نامناسب خود شدهاند.
مثانه عصبی موجب برگشت ادرار از مثانه به کلیه ها و آسیب آنها شده است.
این دسته از بیماران به دلیل وسواس یا داشتن شغلی حساس ساعاتی طولانی ادرار خود را نگه میدارند و آن را دفع نمیکنند.
این عادت در طولانی مدت باعث تنبل شدن مثانه خواهد شد.
به عبارت سادهتر میتوان گفت هنگامی که مثانه پر میشود به مغز دستور دفع صادر میکند، اما فرد با بیتوجهی به این دستور سطح حساسیت آن را افزایش میدهد و عملکرد سیستم عصبی را مختل میکند.
انکارهای مداوم، حس فرد به دفع ادرار را کاهش میدهد و او برای دفع ادرار دیرتر اقدام میکند. با گذشت زمان و پیشرفت اختلال در عملکرد سیستم عصبی، عضلات دیگر بدرستی منقبض نمیشوند. از سوی دیگر پر ماندن مثانه برای طولانی مدت به شل شدن و کش آمدن عضلههای مثانه منجر میشود. در چنین شرایطی، مثانه کارایی خود را از دست میدهد و دچار تنبلی میشود.
یک متخصص اورورلوژی بیان می کرد که چندی قبل بیماری داشتم که در سن ۲۸ سالگی دچار تنبلی مثانه شده بود و باید برای دفع ادرار از سوند ادراری استفاده میکرد. این بیمار که کارمند یکی از ادارات بود، تنها به دلیل وسواس از صبح تا ساعات پایانی روز از سرویس بهداشتی اداره استفاده نمیکرد و تخلیه را موکول به منزل میکرد. این در حالی است که یک فرد به طور عادی باید حداقل ۵ بار طی روز مثانه خود را تخلیه کند.
عوارض مثانه عصبی
باقی ماندن طولانی مدت ادرار در مثانه احتمال ابتلا به عفونت ادراری و حتی نارسایی کلیهها را نیز افزایش میدهد. سم و املاح موجود در ادرار در صورت باقی ماندن در مثانه، دوباره جذب بدن میشوند و زمینه بسیاری از بیماریها را فراهم میکنند. از سوی دیگر باقی ماندن ادرار باعث میشود ادرار به سمت کلیهها بازگردد و شرایط نارسایی کلیهها را فراهم کند.
معمولاً به این بیماران توصیه میشود برای در امان بودن از عوارض این بیماری در ساعات مشخص از سوند برای تخلیه ادرار استفاده کنند. البته این را هم نباید فراموش کرد که استفاده از سوند هم بسیار سخت و دردناک است. کما اینکه شرایط برخی عفونتها را نیز فراهم میکند.
پیشگیری همیشه بهتر از درمان است
اصلاح برخی عادتهای رفتاری مانند وسواس و همچنین کنار گذاشتن تنبلی و تخلیه بهنگام، گام بزرگی است که بسیاری از افراد جامعه میتوانند برای تداوم سلامت خود بردارند.
مطالعه مقاله زیر نیز به شما توصیه می گردد:
- مثانه عصبی یا مثانه نوروژنیک چیست ؟ علائم ، تشخیص و درمان مثانه عصبی
- افتادگی مثانه (سیستوسل) در زنان ، علایم ، علل ، تشخیص و درمان
- سنگ مثانه: درد، علائم، درمان و موارد دیگر
- مثانه بیش فعال ، علائم، علل و درمان آن چیست؟
- سرطان مثانه ، علایم ، تشخیص و درمان آن چیست؟
- مصرف آب آلوده سبب بروز سرطان مثانه می شود
- عفونت مثانه چیست ؟ دلایل و علائم عفونت مثانه
- شب ادراری هایی که باید جدی گرفت