واریکوسل عبارتست از اختلال و اشکال در سیستم سیاهرگی رگهای بیضه بطوریکه برگشت خون از بیضه که باید توسط این سیاهرگ ها صورت پذیرد مختل میشود.
در هر عضوی تغذیه و ورود خون به آن عضو توسط سرخرگها صورت پذیرفته و تخلیه و بازگشت خون از آن عضو توسط سیاهرگها انجام می پذیرد که بیضه ها هم از این قاعده کلی مستثنی نیستند.مشابه واریکوسل در اندام های دیگر هم دیده میشود که شایع ترین آن در پاها میباشد که همگان آن را با نام واریس میشناسند.
علت این اختلال در سیستم سیاهرگی مادرزادی بوده هرچند واریکوسل بصورت خیلی نادر بصورت اکتسابی و در سنین بالاتر بدون سابقه قبلی میتواند دیده شود.
بعلت تفاوت و وضعیت خاص سیاهرگی بیضه چپ نسبت به بیضه راست واریکوسل در بیش از ۹۰% موارد در طرف چپ دیده میشود و در %۵_۱۰% نیز واریکوسل دو طرفه است.
همانطور که گفته شود واریکوسل در اکثریت قریب به اتفاق مادرزادی است
ولی سن بروز و کشف آن سن بلوغ میباشد .
علت این موضوع این است که بیضه ها تا سن بلوغ رشد کمی دارند و در این سن است که بیضه رشد زیادی میکند
که این امر ناچارا همراه رشد عروق تغذیه کننده آن میباشد
و در نتیجه ظاهر شدن اختلال سیاهرگها و واریکوسل مشخص می شود .
این امر به خصوص در واریکوسلهای شدیدتر بارزتر و نمایان تر میشود.
شیوع واریکوسل :
شیوع آن حدود ۱۰%_۱۵% مردان در سنین حدود ۲۰ سالگی میباشد
که این آثار با توجه به معاینه این افراد توسط پزشک بدست آمده است .
اگر کسی در این سنین معاینه شده و واریکوسل نداشته ولی در سنین بالاتر و بخصوص بالاتر از ۵۰ سالگی برای وی تشخیص واریکوسل داده شود حتما باید به پزشک متخصص مراجعه نماید
زیرا ممکن است بیماری مهمی در میان باشد.
در بیش از ۹۰% موارد واریکوسل در طرف چپ بوده و در %۵_۱۰% نیز دو طرفه یا در طرف راست است.
ارولوژیست کیست؟ (متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری تناسلی)
تشخیص واریکوسل :
تشخیص واریکوسل با معاینه بالینی توسط پزشک متخصص داده میشود
و بر اساس این معاینه به ۳ درجه از لحاظ شدت تقسیم میشود:
- گرید ۱ یا شدت کم موقعی است که در معاینه سیاهرگهای بیضه در حالت ایستاده قابل لمس نیستند ولی با زور زدن بعد از مدتی قابل لمس میشوند.
- گرید ۲ یا شدت متوسط موقعی است که سیاهرگهای بیضه در حالت ایستاده و بدون زور زدن قابل لمس است.
- گرید ۳ یا واریکوسل شدید موقعی است که سیاهرگهای بیضه در حالت ایستاده بدون زور زدن قابل مشاهده است.
در واریکوسلهای متوسط تا شدید بیمار ممکن است سیاهرگها را بصورت توده کرمی شکل در کیسه بیضه اظهار نماید.
در حالت ایستاده بخصوص طولانی مدت ظاهر شده و با خوابیدن و دراز کشیدن برطرف میگردد.
درجه بندی شدت واریکوسل اصول و پایه و اساس تصمیم گیری درمان میباشد .
البته باید مد نظر داشت که امروزه با استفاده روزافزون از سونوگرافی با موارد زیادی از واریکوسل مواجه میشویم
که در معاینه شواهدی دال بر آن وجود نداشته ولی در سونوگرافی واریکوسل گزارش شده است
که این موارد به نام واریکوسل ساب کلینیکال طبقه بندی شده و اصول ارزشی از جهت درمان جراحی نداشته
و مبنای تصمیم گیری پزشک معالج برای تشخیص و درمان نیست.
اثرات مضر واریکوسل:
واریکوسل دو اثر مضر بیماریزا در انسان دارد.
یکی اثرات مضر آن بر روند ساختن اسپرم در بیضه و دیگری تخریب و کوچک کردن اندازه بیضه در طولانی مدت است.
اینکه با چه مکانیسمی باعث اختلال در اسپرم سازی میشود نامشخص است
ولی مواردی مثل افزایش درجه حرارت ،کاهش جریان خون و افزایش متابولیسم مضر در این امر دخیلند
ولی اینکه نقش کدام صد در صد است نامشخص است.
باید دانست که هرچه شدت واریکوسل بیشتر باشد اثرات تخریبی آن بر روند اسپرم سازی بیشتر بوده
و هرچه زمان بیشتری ادامه داشته باشد و درمان آن به تعویق بیفتد اثرات تخریبی بیشتر میشود.
بطور کلی حدود یک سوم افرادی که واریکوسل دارند آزمایش اسپرم آنها مختل است
یعنی یا تعداد و حرکت اسپرم ها و یا اشکال سالم اسپرم در آزمایش پایین است
که در اکثریت موارد همه موارد ذکر شده اختلال دارد.
در مورد اثر بر روی اندازه بیضه در واریکوسلهای با شدت بالا دیده میشود که در طولانی مدت باعث کوچک شدن اندازه آن میشود.
ارولوژیست کیست؟ (متخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری تناسلی)
