التهاب مثانه یا سیستیت : علائم، علل و درمان آن چیست؟
التهاب مثانه یا سیستیت چیست؟
سیستیت به معنای التهاب مثانه است. التهاب جایی است که بخشی از بدن شما تحریک، قرمز یا متورم می شود.
در بیشتر موارد، علت سیستیت عفونت دستگاه ادراری (UTI) است. عفونت دستگاه ادراری زمانی اتفاق می افتد که باکتری وارد مثانه یا مجرای ادرار شده و شروع به تکثیر می کند.
این همچنین می تواند با باکتری های طبیعی در بدن شما که دچار عدم تعادل می شوند نیز اتفاق بیفتد. این باکتری ها منجر به عفونت و ایجاد التهاب می شوند.
سیستیت همیشه از عفونت ناشی نمی شود. به عنوان مثال، برخی داروها و محصولات بهداشتی نیز می توانند باعث التهاب شوند.
درمان التهاب مثانه به علت اصلی آن بستگی دارد. اکثر موارد سیستیت حاد هستند یا به طور ناگهانی رخ می دهند. موارد سیستیت بینابینی مزمن یا طولانی مدت هستند.
التهاب مثانه می تواند هر کسی را درگیر کند، اما اغلب در زنان رخ می دهد.
علائم التهاب مثانه چیست؟
علائم سیستیت یا التهاب مثانه می تواند شامل موارد زیر باشد:
- میل مکرر به ادرار کردن
- اصرار به ادرار کردن بعد از تخلیه مثانه
- ادرار کدر یا با بوی قوی
- تب پایین اگر همراه با عفونت ادراری باشد
- خون در ادرار شما
- درد در هنگام مقاربت جنسی
- احساس فشار یا پر بودن مثانه
- گرفتگی در شکم یا کمر
اگر عفونت مثانه به کلیه های شما سرایت کند، می تواند به یک مشکل جدی برای سلامتی تبدیل شود. علاوه بر علائم ذکر شده در بالا، علائم عفونت کلیه عبارتند از:
- حالت تهوع
- استفراغ
- درد پشت یا پهلو
- لرز
همچنین، دو علامت تب یا خون در ادرار، به خودی خود علائم سیستیت نیستند. با این حال، ممکن است همراه با سایر علائم عفونت کلیه ایجاد شوند.
علل التهاب مثانه چیست؟
نوع التهاب مثانه به علت آن بستگی دارد. علل احتمالی عبارتند از:
- عفونت دستگاه ادراری (UTI)
- مصرف داروهای خاص
- قرار گرفتن در معرض تابش
- استفاده مداوم از کاتتر
- محصولات بهداشتی تحریک کننده
انواع سیستیت
سیستیت می تواند حاد یا بینابینی باشد.
- سیستیت حاد یک مورد سیستیت است که به طور ناگهانی رخ می دهد.
- سیستیت بینابینی (IC) یک مورد مزمن یا طولانی مدت سیستیت است که چندین لایه بافت مثانه را تحت تاثیر قرار می دهد.
سیستیت حاد و بینابینی علل مختلفی دارند. علت التهاب مثانه نوع آن را مشخص می کند. انواع زیر انواع سیستیت است:
سیستیت باکتریایی
سیستیت باکتریایی زمانی رخ می دهد که باکتری وارد مجرای ادرار یا مثانه شما شده و باعث عفونت می شود. این همچنین می تواند زمانی ایجاد شود که رشد طبیعی باکتری در بدن شما نامتعادل شود. عفونت منجر به سیستیت یا التهاب در مثانه شما می شود.
درمان عفونت مثانه مهم است. اگر عفونت کلیه های شما را به شما منتقل کند، می تواند به یک مشکل جدی برای سلامتی تبدیل شود.
سیستیت ناشی از دارو
برخی از داروها می توانند باعث التهاب مثانه شوند. داروها از بدن شما عبور می کنند و در نهایت از طریق سیستم ادراری شما خارج می شوند. برخی از داروها هنگام خروج از بدن می توانند مثانه شما را تحریک کنند.
به عنوان مثال، داروهای شیمی درمانی سیکلوفسفامید و ایفوسفامید می توانند باعث التهاب مثانه شوند.
سیستیت پرتویی
پرتودرمانی برای از بین بردن سلول های سرطانی و کوچک کردن تومورها استفاده می شود، اما می تواند به سلول ها و بافت های سالم نیز آسیب برساند. پرتودرمانی در ناحیه لگن می تواند باعث التهاب مثانه شود.
سیستیت جسم خارجی
استفاده مداوم از کاتتر ادراری ، لوله ای که برای تسهیل ترشح ادرار از مثانه استفاده می شود، می تواند خطر عفونت باکتریایی را افزایش دهد و به بافت های دستگاه ادراری آسیب برساند. هم باکتری ها و هم بافت های آسیب دیده می توانند باعث التهاب شوند.
سیستیت شیمیایی
برخی از محصولات بهداشتی می توانند مثانه شما را تحریک کنند. محصولاتی که ممکن است باعث التهاب مثانه شوند عبارتند از:
- ژله های اسپرم کش
- استفاده از دیافراگم با اسپرم کش
- اسپری های بهداشتی زنانه
- مواد شیمیایی اشتفاده شده در حمام حبابی
سیستیت همراه با شرایط دیگر
گاهی اوقات سیستیت به عنوان نشانه ای از سایر شرایط پزشکی رخ می دهد، مانند:
- دیابت
- سنگ کلیه
- اچ‌آی‌وی
- پروستات بزرگ شده
- آسیب های ستون فقرات
چه کسانی در معرض خطر سیستیت هستند؟
التهاب مثانه در زنان به دلیل کوتاهتر بودن مجرای ادرار بیشتر شایع است. با این حال، هم مردان و هم زنان در خطر ابتلا به این بیماری هستند.
زنان ممکن است در معرض خطر بیشتری برای سیستیت باشند اگر:
- از نظر جنسی فعال هستند.
- باردار هستند.
- از دیافراگم با اسپرم کش استفاده کنید.
- یائسگی را تجربه کرده اند.
- از محصولات بهداشتی شخصی آزاردهنده استفاده می کنند.
اگر مردان احتباس ادرار در مثانه و یا بزرگی پروستات داشته باشند، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای سیستیت قرار داشته باشند.
عوامل خطر مشترک برای مردان و زنان عبارتند از:
- عفونت فعلی یا اخیر دستگاه ادراری (UTI)
- پرتو درمانی
- شیمی درمانی
- استفاده از کاتتر
- دیابت
- سنگ کلیه
- اچ‌آی‌وی
- آسیب های ستون فقرات
- تداخل در جریان ادرار
التهاب مثانه چگونه تشخیص داده می شود؟
چند راه مختلف برای تشخیص سیستیت وجود دارد. ممکن است پزشک برای تعیین علت سیستیت و بررسی عفونت ادراری از شما نمونه ادرار بخواهد. پزشک شما همچنین ممکن است سیستوسکوپی یا آزمایش تصویربرداری برای تعیین علت علائم شما انجام دهد.
سیستوسکوپی
در سیستوسکوپی، پزشک مثانه شما را با یک لوله نازک که دارای دوربین و نور متصل است، بررسی می کند. پزشکان می توانند در صورت نیاز از سیستوسکوپ برای جمع آوری بیوپسی از بافت مثانه استفاده کنند. بیوپسی یک نمونه بافت کوچک است که برای آزمایش بیشتر استفاده می شود.
تست تصویربرداری
آزمایش های تصویربرداری اغلب ضروری نیستند، اما می توانند در تشخیص سیستیت مفید باشند. اشعه ایکس یا سونوگرافی می تواند به رد سایر علل سیستیت، مانند یک مشکل ساختاری یا تومور کمک کند.
درمان التهاب مثانه
داروها
آنتی بیوتیک ها یک درمان رایج برای سیستیت باکتریایی هستند. سیستیت بینابینی با دارو نیز قابل درمان است. دارو برای سیستیت بینابینی بستگی به علت آن دارد.
جراحی ها
جراحی می تواند سیستیت را درمان کند، اما ممکن است اولین انتخاب پزشک نباشد. برای بیماری های مزمن شایع تر است. گاهی اوقات جراحی می تواند یک مشکل ساختاری را ترمیم کند.
مراقبت در منزل
درمان های مراقبت در منزل می تواند به کاهش ناراحتی کمک کند. روش های رایج عبارتند از:
- استفاده از پدهای گرم کننده روی شکم یا پشت خود
- مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن و استامینوفن
- حمام نشستن برای پاکسازی ناحیه لگن
گاهی اوقات می توانید علائم سیستیت را در خانه و بدون مصرف دارو مدیریت کنید. اگر برای درمان عفونت ادراری مورد نیاز است، اینها نباید جایگزین آنتی بیوتیک ها شوند. روش های رایج درمانی خانگی عبارتند از:
- آب زغال اخته یا قرص
- نوشیدن مایعات زیاد
- پوشیدن لباس زیر نخی و لباس های گشاد
- اجتناب از هر گونه غذا یا نوشیدنی که مشکوک هستید علائم شما را بدتر می کند.
درمان های جایگزین
روش های غیر جراحی دیگری برای سیستیت وجود دارد. گاهی کشش مثانه با آب یا گاز می تواند به طور موقت علائم را بهبود بخشد.
تحریک عصبی می تواند دفعات بازدید از حمام را کاهش دهد و ممکن است درد لگن را تسکین دهد و برای سیستیت ناشی از پرتودرمانی یا شیمی درمانی، دارو می تواند به شستشوی مثانه کمک کند.
چشم انداز التهاب مثانه یا سیستیت چیست؟
چشم انداز التهاب مثانه به علت علائم بستگی دارد. به طور کلی چشم انداز سیستیت خوب است. با این حال، مهم است که بیماری زمینه ای را در اسرع وقت درمان کنید. اگر علائم سیستیت را تجربه کردید، بهتر است با پزشک تماس بگیرید.
در دوران نقاهت از سیستیت، باید:
- به مقدار زیاد مایعات بنوشید
- از نوشیدنی های کافئین دار اجتناب کنید، زیرا این نوشیدنی ها می توانند مثانه شما را تحریک کنند
- مکرر ادرار کنید، به جای اینکه آن را نگه دارید
- لباس زیر نخی و لباس های گشاد بپوشید
پیشگیری از سیستیت
زنان باید پس از اجابت مزاج از جلو به عقب پاک کنند تا از انتشار باکتری از مدفوع جلوگیری شود. علاوه بر این، دوش گرفتن به جای شستشو نیز ممکن است کمک کند. حتما پوست ناحیه تناسلی را به آرامی بشویید.
خانم ها باید مثانه های خود را پس از آمیزش جنسی خالی کنند و آب به جهت ادرار کردن بنوشند. در نهایت، از هر گونه محصولی که ناحیه را تحریک می کند خودداری کنید.
برگرفته از : Cystitis: Symptoms, Causes, and Treatments
آیا این نوشته برایتان مفید بود؟
