اختلالات دفع ادراری در کودکان
در اختلال دفع ادراری، مشکل در زمان ذخیره ادرار، تخلیه آن یا هردو وجود دارد. “اختلال دفع ادراری” ۴۰% مراجعین به ارولوژیست های کودکان را شامل میشود. بی اختیاری ادراری، چه در روز یا در شب، موجب دلواپسی در بچه های مدرسه رو میشود.
الف.تعریف:
اختلال دفع ادراری عبارت گسترده ای است که برای رفتار ادراری کودک، نامتناسب با سن او، بکار میرود.
در سیستم ادراری، کلیه ها ادرار تولید میکنند.
ادرار توسط لوله هایی بنام حالب به مثانه انتقال می یابد.
وظیفه مثانه ذخیره ادرار و تخلیه آن در زمان مناسب است.
این وظیفه منوط به هماهنگی بین عضله مثانه و دریچه خروجی مجرا میباشد.
اکثر افراد طبیعی روزی ۶ بار ادرار میکنند.
اعصاب٬ پیام ها را از مثانه به مغز می برند و از مغز به ماهیچه های مثانه بر می گردانند که آیا ادرار را نگه دارد یا خیر؟
در زمان ذخیره ادرار، عضلات مثانه به راحتی شل شده و در این مرحله مثانه منقبض نمیشود.
در حین ادرار کردن طبیعی، عضلات مثانه منقبض شده و دریچه خروجی مجرای ادراری ( اسفنکتر )، شل میشود تا ادرار به سهولت تخلیه گردد.
طی تکامل طبیعی، کودک از مثانه خود آگاه تر میشود.
این روند بلوغ موجب میشود کودک بتواند مثانه خود را کنترل نموده، مانع خیس شدن شود.
در اختلال دفع ادراری، مشکل در زمان ذخیره ادرار، تخلیه آن یا هردو وجود دارد.
“اختلال دفع ادراری” ۴۰% مراجعین به ارولوژیست های کودکان را شامل میشود.
بی اختیاری ادراری، چه در روز یا در شب، موجب دلواپسی در بچه های مدرسه رو میشود.
ب. چه عواملی موجب اختلال دفع ادراری در کودکان میشوند؟
عواملی که میتوانند موجب اختلال دفع ادراری در کودکان شوند متنوع هستند و شامل موارد ذیل میباشد:
مشکلات رفتاری و عادات بد:
دفعات ادرار کردن کم، به قدری مشغول بازی یا کار شود که از توالت رفتن غافل گردد، بیش فعالی، فشارهای روحی-روانی.
مشکلات مادرزادی:
اختلال مادرزادی در ساختار دستگاه ادراری نظیر دریچه پیشابراه خلفی.
مشکلات اکتسابی:
اختلال در ساختار دستگاه ادراری ثانویه به تومور و ضربه.
اختلالات دستگاه عصبی:
که بر دستگاه ادراری تأثیر میگذارند نظیر ضایعه مادرزادی نخاع، تشنج و فلج مغزی.
اختلالات غددی و کلیوی:
که بر دستگاه ادراری تأثیر میگذارند نظیر بیماری مزمن کلیه و دیابت.
عفونت های دستگاه ادراری
سایر علل:
شامل بی اختیاری ادراری استرسی ( به دنبال فعالیتهایی نظیر عطسه و سرفه رخ میدهد )، بی اختیاری قهقه ای (به دنبال قهقه رخ میدهد )، و شب ادراری.
ج. علایم اختلال دفع ادراری:علایم اختلال دفع ادراری شامل موارد ذیل میباشد:
- بی اختیاری ( نشت ) ادراری در طول روز و / یا شب – اغلب اولین علامتی است که والدین متوجه آن میشوند
- تکرر ادرار ( ۸ بار یا بیشتر در زمان بیداری ) یا نیاز فوری به دفع ادرار
- تأخیر در شروع ادرار، چک چک ادرار کردن (daytime wetting)، جریان ادرار متناوب و / یا زور زدن به هنگام ادرار کردن، (جریان ادرار متناوب در کودکان زیر ۳ سال طبیعی است )،
- درد شکم، پهلو یا پشت
- عفونت ادراری راجعه
- خون شاشی
- کم ادرار کردن – در ۲۴ ساعت ۳ بار یا کمتر ادرار کند
- یبوست و بی اختیاری مدفوعی
د. انواع اختلال دفع ادراری: انواع اختلال دفع ادراری شامل موارد ذیل میباشد:
خیس کردن روزانه ( Daytime wetting )
ممکن است به صورت نم زدن یا خیس شدن کامل لباس زیر باشد.
این حالت در بعد از ظهرها شایعتر است.
بی اختیاری قهقه ای ( Giggle incontinence )
به دنبال خنده شدید پدید می آید.
این نوع بی اختیاری صرفأ در دخترها رخ داده و علت آن ناشناخته است.
بطور خاص در سن ۵ تا ۷ سالگی دیده میشود.
هر سه ساعت ادرار کردن و استفاده از داروهای آنتی کولینرژیک توصیه میگردد.
اغلب خودبخود با بلوغ برطرف میشود.
مثانه تنبل ( Underactive bladder)
در این حالت کودک روزی سه بار یا کمتر ادرار کرده و ممکن است تا ۱۲ ساعت ادرار نکند.
این کودکان ممکن است در حین ادرار کردن از عضلات شکم استفاده نمایند.
در این عده بی اختیاری ادراری، در صورت وجود، به صورت لبریزی است.
حجم بالای باقیمانده ادراری به همراه عفونت های ادراری در این عده شایع است.
برخی از این کودکان یبوست نیز دارند.
سندرم فوریت ادراری ( Urge syndrome)
دراین افراد حملات مکرر نیاز به دفع ادرار وجود دارد ( حداقل ۷ بار در طول روز ) که کودک با رفتارهایی نظیر چمباتمه زدن با آن مقابله میکند.
بی اختیاری ادراری در آن ملایم بوده و به صورت نم زدن است.
ظرفیت مثانه در این کودکان از نظر عملکردی و نه ساختاری کاهش یافته است.
مطالعه مقاله زیر به شما توصیه می گردد:
آیا این نوشته برایتان مفید بود؟
