IVP چیست – Intravenouspyelography
IVP یاintravenouspyelography یک آزمون رادیولوژی از کلیه ها ، مجاری ادراری و مثانه است که از مواد حاجب تزریق شونده داخل ورید استفاده می شود .
زمانی که ماده کنتراست به داخل وریدی از دست بیمار تزریق می شود این ماده از طریق جریان خون به حرکت در آمده و در کلیه و سیستم ادراری تجمع می یابند و این مناطق را به رنگ سفید در می آورند .
تصویر برداری از سیستم ادراری به وسیله IVP یک آزمون غیر تهاجمی است .
تصاویر IVP اطلاعات جزیی و دقیق و ارزشمندی را برای تشخیص و درمان توسط پزشک از سنگ ها یا سرطان فراهم میکند .
IVP اطلاعات کافی را در مورد سنگهای کلیوی یا انسداد ها برای درمان با دارو فراهم می کند و از روش های جراحی تهاجمی جلو گیری می کند .
در بدن بیمار هیچ تشعشعی بعد از آزمون باقی نمی ماند.
علل رایج استفاده از IVP چیست ؟
- شناسایی اندازه ، شکل و عملکرد غیر طبیعی کلیه ها
- کشف سنگ ، تومور یا کیست های کلیوی
IVP به پزشک در تشخیص آبنرمالی های سیستم ادراری کمک می کند .
مثل مشاهده سرعت و کفایت سیستم ادراری بیمار در قابیلت دفع .
این آزمون به منظور کمک به تشخیص علایم بیماری مثل خون در ادرار یا درد در پهلو کاربرد دارد.
IVP پزشک رادیولوژیست را قادر میسازد تا سنگ ها یا تومور داخل کلیه ، مجاری ادراری یا مثانه را تشخیص دهد.
مضرات IVP :
شانس بسیار کمی برای ابتلا به سرطان در اثر تشعشعات شدید وجود دارد هر چند که فواید تشخیص دقیق از مضرات آزمون بیشتر است .
مواد کنتراست ممکن است واکنش های متفاوتی در بعضی بیماران ایجاد کرده و در بعضی موارد نیازمند درمان هستند .
توجه : IVP باید با آمادگی روده انجام شود و برای این منظور طبق پروتکل مرکز درمانی و یا مرکز تصویر برداری آمادگی روده که شامل روغن کرچک یا کپسول آن ، قرص دایمتیکون و قرص یا شیاف بیزاکودیل است ، استفاده میشود تا علاوه بر خارج نمودن محتویات روده ای گازهای روده ای نیز خارج شده و تصویری واضح دیده شود .
روش انجام IVP :
قبل از انجام گرافی ، ملین ها طبق دستور به بیمار داده شده و آمادگی انجام می گیرد .
سپس از بیمار گرافی KUB گرفته می شود تا داشتن آمادگی روده ای بیمار محرض شود.
بعد از این که آمادگی روده مسجل شد ماده حاجب داخل وریدی ( التراویست یا آیوپروماید ) داخل ورید بیمار تزریق می شود.
پس از تزریق و به فواصل متعدد و با توجه به نظر پزشک و میزان ترشح کلیه بیمار ( ۵ ، ۱۰ ، ۱۵ ، ۲۰ ، ۳۰ ،۴۵ ،۶۰ دقیقه ) گرافی گرفته می شود و تا زمانی ادامه می یابد که ترشح ماده حاجب توسط کلیه مورد نظر و یا کلیه ها از نظر پزشک معالج قابلیت تشخیص داشته باشد.
ممکن است کلیشه های تاخیری متعدد از بیماران گرفته شود .
البته این موضوع بستگی به نظر پزشک معالج بیمار یا پزشک متخصص رادیولوژی دارد.
نکات پرستاری :
- قبل از انجام IVP باید حتما Cr بیمار چک شود و باید در رنج نرمال باشد.
- قبل از انجام IVP می بایست جهت تهیه گرافی KUB و اطمینان از آمادگی بیمار به مرکز رادیولوژی اطلاع داد.
- چون ماده حاجب از طریق وریدی تزریق میشود در صورتی که بیمار در بخش بستری می باشد باید یک خط وریدی درشت (ترجیحا برانول سبز در افراد بالغ و برانول صورتی در کودکان ) و مطمئن برای بیمار تعبیه نمود.
- از مصرف داروهای ملینی که بهترین روش برای بیمار محسوب شده و مطلوب بیمار است استفاده نمایید.
(بطور مثال اگر از مصرف روغن کرچک امتاع مینماید از کپسول آن که برای بیماران معمولا مطلوبتر است استفاده نمایید.). - به مددجویانی که ازدیاد حساسیت به ید ، غذاهای دریایی و رنگ کنتراست مورد استفاده در سایر تست های تشخیصی و بعلاوه به افرادی که سابقه آسم یا آلرژی های شدید دارند ، یک آنتی هیستامین یا یک استروئید ممکن است پیش از تست داده شود.
- علائم حیاتی مبنا باید ثبت شود.
مراقبت های بعد از انجام تست IVP :
- علائم حیاتی و برون ده ادراری را کنترل کنید.
- واکنش های تاخیری احتمالی به رنگ کنتراست را از جمله تنگی نفس، راش های جلدی، برافروختگی، کهیر[hives ] تاکیکاردی و غیره را مشاهده ، گزارش و ثبت کنید.
- محلی را که رنگ حاجب تزریق شده است(معمولا در ورید گودی آنته کوبیتال) بررسی کنید.
در صورت وجود درد، گرمی یا قرمزی در محل تزریق، با اجازه پزشک کمپرس گرم استعمال کنید.
