آزمایش ادرار باقیمانده پس از تخلیه چیست؟
آزمایش ادرار باقیمانده پس از تخلیه
مشکلات مثانه یا دستگاه ادراری می تواند منجر به احتباس ادرار یا تخلیه نشدن کامل مثانه شود. مقدار ادراری که پس از رفتن به دستشویی در مثانه باقی می ماند، باقیمانده پس از تخلیه (PVR) نامیده می شود. این آزمایش میتواند به پزشک شما کمک کند تا بهترین روش درمانی را انتخاب کند.
آزمایش ادرار باقیمانده پس از تخلیه چیست؟
مقدار ادراری که پس از ادرار کردن در مثانه شما باقی می ماند، باقیمانده پس از تخلیه (PVR) نامیده می شود. آزمایش ادرار باقیمانده پس از تخلیه، میزان ادرار باقی مانده در مثانه را اندازه گیری می کند.
در حالت ایده آل، زمانی که به دستشویی می روید، مثانه شما باید کاملا خالی شود. اما گاهی اوقات ادرار در مثانه باقی می ماند حتی پس از اینکه فکر می کنید آن را تخلیه کرده اید. آزمایش PVR می تواند به پزشک شما بگوید که آیا مثانه خود را به طور کامل تخلیه کرده اید یا خیر. مقدار کمی ادرار باقیمانده به طور کلی مشکلی ندارد، اما مقادیر زیاد آن می تواند برای احتباس ادرار نگران کننده باشد.
چه زمانی ممکن است اورولوژیست آزمایش ادرار باقیمانده پس از تخلیه را تجویز کند؟
در صورت مشاهده علائم احتباس ادرار، پزشک شما ممکن است آزمایش PVR را توصیه کند.
احتباس ادرار می تواند به دلیل تعدادی از مشکلات پزشکی باشد، مانند:
- انسداد در دستگاه ادراری
- پروستات بزرگشده
- عوارض دارویی
- تنگی مجرای ادرار (لوله ای که ادرار از طریق آن جریان می یابد).
- مثانه نوروژنیک
عوارض خالی نشدن کامل مثانه
تخلیه نکردن کامل مثانه می تواند منجر به علائم و عوارض شود، از جمله:
چگونه می توانم برای آزمایش ادرار باقیمانده بعد از تخلیه آماده شوم؟
درست قبل از انجام آزمایش باقیمانده ادراری، پزشک از شما میخواهد که به دستشویی بروید و مثانهتان را تا حد ممکن خالی کنید. برای اندازه گیری دقیق باید بلافاصله پس از ادرار کردن، آزمایش را انجام دهید.
انواع تست PVR چیست؟
پزشک شما میتواند از روشهای مختلفی برای اندازهگیری حجم باقیمانده پس از خالی شدن استفاده کند. دو روش متداول سونوگرافی (اولتراسوند) یا کاتتریزاسیون مثانه است.
در طول آزمایش سونوگرافی PVR چه اتفاقی می افتد؟
این آزمایش غیر تهاجمی نیازی به بیهوشی ندارد. در طول سونوگرافی، شما بی حرکت روی میز دراز می کشید.
پزشک شما ممکن است یکی از این نوع سونوگرافی را برای اندازهگیری باقیمانده پس از تخلیه انتخاب کند:
- سونوگرافی مثانه یا اسکن مثانه: تکنسین سونوگرافی ژل مخصوصی را روی شکم شما اعمال می کند و سپس پروب اولتراسوند را روی آن ناحیه عبور می دهد. سونوگرافی تصاویری از مثانه شما را بر روی صفحه نمایش نزدیک نشان می دهد. با مشاهده این تصاویر، پزشک شما می تواند میزان ادرار باقیمانده در مثانه را محاسبه کند.
- سونوگرافی واژینال: برای این نوع سونوگرافی، تکنسین ژل مخصوص را روی پروب سونوگرافی اعمال می کند. سپس پروب را وارد واژن شما می کنند. این کاوشگر تصاویری از مثانه شما تولید می کند و میزان ادرار موجود در آن را اندازه گیری می کند.
در طول کاتتریزاسیون مثانه برای اندازه گیری PVR چه اتفاقی می افتد؟
برای این روش، پزشک شما یک بی حس کننده موضعی (عامل بی حسی) به شما می دهد. سپس یک لوله نازک به نام کاتتر را از طریق مجرای ادرار به داخل مثانه شما وارد می کند. ادرار باقی مانده در مثانه از طریق کاتتر خارج می شود. سپس پزشک میزان تخلیه را اندازه می گیرد.
بعد از آزمایش باقیمانده پس از خالی شدن چه اتفاقی می افتد؟
پس از سونوگرافی، می توانید ژل باقی مانده را از روی پوست خود پاک کنید، لباس بپوشید و به خانه بروید.
پس از کاتتریزاسیون مثانه، پزشک شما به آرامی کاتتر را از مجرای ادرار شما خارج می کند. بعد از عمل می توانید به خانه بروید. با از بین رفتن بیهوشی ممکن است کمی ناراحتی و درد احساس کنید. نوشیدن آب زیاد و دفعات ادرار می تواند کمک کننده باشد. پزشک شما ممکن است یک آنتی بیوتیک برای جلوگیری از عفونت دستگاه ادراری تجویز کند.
اگر نشانههایی از احتباس ادراری دارید – به معنی حجم ادرار باقیمانده بالا – پزشک شما راههای رفع این مشکل را مطرح خواهد کرد. گزینه ها می تواند شامل کاتتر (لوله ای که مثانه شما را تخلیه می کند)، داروها و/یا جراحی باشد.
خطرات انجام آزمایش باقیمانده ادراری
سونوگرافی آزمایش باقیمانده ادراری هیچ خطر شناخته شده ای ندارد. پس از کاتتریزاسیون مثانه، خطر اندکی ابتلا به عفونت ادراری یا خون در ادرار وجود دارد. ممکن است پزشک برای کاهش خطر عفونت آنتی بیوتیک تجویز کند.
چه زمانی از نتایج آزمایش PVR مطلع خواهم شد؟
از اورولوژیست خود بپرسید که چه زمانی می توانید انتظار نتایج را داشته باشید. برای برخی از آزمایشها، ارائهدهنده شما ممکن است نتایج را فوراً به اشتراک بگذارد. برای آزمایشگات دیگر ممکن است چند روز طول بکشد تا ارائه دهنده شما نتایج را تجزیه و تحلیل کند.
سوالات متداول
چه زمانی باید با پزشکم تماس بگیرم؟
اگر موارد زیر را متوجه شدید با پزشک خود تماس بگیرید:
- درد یا تورم شکم
- ناتوانی در دفع ادرار
- درد هنگام ادرار کردن
- علائم عفونت ادراری
جمع بندی
پزشک شما میتواند از اطلاعات حاصل از آزمایش ادرار باقیمانده پس از تخلیه برای کمک به تشخیص علت احتباس ادرار استفاده کند. به طور معمول، میتوانید اکثر شرایطی را که باعث باقیماندن ادرار پس از تخلیه میشوند، با دارو، جراحی یا سایر درمانها مدیریت کنید.